Reading time: 4 Minutes
Volgens wetenschappers en psychologen kan een goed gekozen geur onze productiviteit verhogen. Het enige nadeel is dat over smaak niet te twisten valt. Door Matt Burgess
Op een mooie dag begin 1990 kregen 36 mannen en vrouwen uit Cincinnati, die allemaal op dezelfde krantenadvertentie hadden gereageerd, elk 15 dollar om om de beurt in een aangepaste geluiddichte kamer te zitten. Met afmetingen van iets minder dan 2 x 2 x 2 m was de afgesloten ruimte een proeftuin voor de invloed die geur kan hebben op het concentratievermogen van een persoon. Frisse lucht werd via een plafondventilator de kamer ingeblazen en een elektronische luchtreiniger zorgde ervoor dat geuren die er al waren, werden verwijderd.
Eenmaal binnen werd elke deelnemer uitgerust met een masker. Ongeveer vier en een halve minuut nadat de test van 40 minuten was begonnen, werd lucht naar het masker toegevoerd en deze actie werd om de vijf minuten herhaald gedurende de rest van de tijd die de persoon in de gesloten ruimte had. De deelnemers roken een van de volgende drie geuren: pepermunt, muguet (een variant van het lelietje-van-dalen) en gewone lucht.
Terwijl iedereen de geuren rook, werd hen gevraagd aandacht te schenken aan wat er op een oude Apple IIe-computer gebeurde. Degenen die pepermunt en muguet roken, besteedden meer aandacht aan wat er gebeurde dan degenen die alleen maar ongeparfumeerde lucht roken. De wetenschappers achter het onderzoek schreven: "Deze bevindingen suggereren dat blootstelling aan geur kan dienen als een effectieve vorm van ondersteuning bij taken die veel aandacht vereisen gedurende langere perioden". Dit was een van de eerste onderzoeken die het menselijke vermogen rechtstreeks aan geur koppelde.
Geur verkoopt
Meer dan twee decennia later heeft de wetenschap van geur, officieel bekend als het olfactorische systeem, een lange weg afgelegd. Ongeveer 1.000 verschillende genen zijn aanwezig in de olfactorische receptoren, die berichten doorgeven aan de hersenen en mensen in staat stellen om ongeveer 10.000 verschillende geuren te herkennen en te onthouden. Een beter begrip van hoe geur werkt en het belang ervan heeft ertoe geleid dat bedrijven geuren proberen te exploiteren. Marketeers weten dat geur verkoopt.
"Veel hotels hebben een merkgeur, zodat u naar een van hun hotels waar ook ter wereld kunt gaan en het zal overal hetzelfde ruiken", zegt Kathleen Riach, universitair hoofddocent aan de afdeling Management van Monash University, die onderzoek heeft gedaan naar de impact van geuren op individuen. Volgens het in Noord-Carolina gevestigde bedrijf ScentAir worden meer dan 2.400 van zijn geuren door bedrijven wereldwijd in 109 landen gebruikt.
Bedrijven die gebruikmaken van de geuren van ScentAir zijn onder meer autofabrikant BMW en sportkledingbedrijf Under Armour, naast allerlei andere klanten als uitvaartcentra, dierenziekenhuizen en casino’s. Er kan een geur voor elke gelegenheid gekocht worden. AromaPrime, een in het Verenigd Koninkrijk gevestigde onderneming, verkoopt luxegeuren, maar biedt ook nichegeuren zoals eenhoorn, scheepsmachinekamer en rottend vlees.
Dankzij de verschillende geuren die beschikbaar zijn en toenemend wetenschappelijk bewijs dat geuren de stemming en acties van mensen kunnen veranderen, is het geen verrassing dat werkgevers geïnteresseerd zijn in geur. Al in 2006 meldde The Guardian dat het bedrijf C-Interactive een hogere omzet en een afname van het arbeidsverzuim toeschreef aan de introductie van geurmachines(1).
"Geuren beïnvloeden het menselijk gedrag. Zo waarschuwen ze mensen voor gevaren, maar ze beïnvloeden ook de cognitieve prestaties", legt Derek Clements-Croome van de School of Construction Management and Engineering van de universiteit van Reading uit. Psycholoog en cognitieve neuroloog Rachel Herz stelt in Scientific American dat "geuren op verschillende manieren de stemming, werkprestaties en het gedrag van mensen beïnvloeden."(2)
In geuren en kleuren
Verschillende geuren kunnen verschillende effecten creëren, zowel binnen als buiten de werkomgeving. "Uit verschillende onderzoeken is gebleken dat geuren het gedrag beïnvloeden", voegt Sam Warren toe, een professor in management aan de Cardiff Business School. "Pepermunt bleek te helpen met mentale processen/helderheid, citrusgeuren bevorderen altruïsme en lavendel vermindert angst." Daarom kan de introductie van deze geuren in kantoorruimtes helpen om de productiviteit van werknemers te verbeteren. Kleine hoeveelheden geuren die worden verspreid rond een werknemer kunnen ervoor zorgen dat deze persoon tijdelijk beter functioneert. Dankzij de bestaande technologie kunnen gepersonaliseerde geuren worden verspreid rond individuele werknemers. Het kan zijn dat de ene persoon goed reageert op pepermunt, terwijl een ander weer verbetering ziet in zijn of haar cognitieve functies bij een citrusaroma.
"We zien dat sommige fabrikanten in Japan citroengeuren verspreiden om hun werknemers ‘op te peppen’, terwijl er in sommige gevallen ook pepermunt wordt gebruikt in klaslokalen om de aandacht van studenten te verbeteren", zegt Riach. In een vaak aangehaald onderzoek ontdekte de Japanse Takasago Corporation dat deelnemende typisten 54 procent minder fouten maakten toen ze een citroengeur konden ruiken, 33 procent minder toen ze de geur van jasmijn roken en 30 procent minder toen ze een lavendelgeur roken.
Niet al rozengeur en maneschijn
Productiviteit wordt ook beïnvloed door luchtomstandigheden die niet rechtstreeks verband houden met geur. In een onderzoek uit 2015(3) onder leiding van hoogleraren van de Harvard-universiteit brachten 24 mensen zes hele werkdagen door in een kantoorruimte onder gecontroleerde milieuomstandigheden, terwijl er verschillende hoeveelheden kooldioxide aan de lucht werd toegevoegd. Dit leidde tot een toename van 61% in de cognitieve vaardigheden wanneer de werknemers werden blootgesteld aan groenere omstandigheden.
Maar wat kunstmatige geuren betreft zijn er niet per se eenvoudige productiviteitsverhogende trucs die kunnen helpen in alle kantoren. Simpelweg een jasmijngeur verspreiden, betekent niet dat de productiviteit van de mensen die eraan worden blootgesteld zal verhogen. "Geuren zijn een tuin vol herinneringen", zegt Clements-Croome. Warren legt uit dat geur direct verbonden is met het limbische systeem van de hersenen, dat zich bezighoudt met emoties, herinneringen en opwinding. "We zijn ingesteld om onmiddellijk oude herinneringen op te roepen als we iets ruiken, zelfs als we die herinneringen niet helemaal kunnen plaatsen", zegt Warren.
Afhankelijk van iemands individuele herinneringen is het dus mogelijk dat één persoon goed reageert op een geur, terwijl dezelfde geur een andere persoon weer negatief beïnvloedt. "U kunt een koptelefoon opzetten om geluid te blokkeren (als u op kantoor bent) en u kunt uw ogen sluiten zodat u iets niet hoeft te zien, maar geur komt uw lichaam binnen via de neus en mond terwijl u ademt, en is dus erg indringend", zegt Warren.
Riach waarschuwt werkgevers dat ze voorzichtig moeten zijn met het installeren van geursystemen in kantoren. "Medewerkers zijn steeds gevoeliger voor het idee dat ze worden ‘beetgenomen’ door hun werkgever, dus een geur proberen te gebruiken kan gezien worden als manipulatief en leiden tot vragen over onethische praktijken en cynische reacties van werknemers", zegt ze. En over geuren en smaken kan men niet discussiëren.
Matt Burgess is een bekroonde Britse journalist en auteur die voor Wired Magazine in het Verenigd Koninkrijk werkt
Bronnen:
(1) https://www.theguardian.com/money/2006/may/08/careers.theguardian5
(2) https://www.scientificamerican.com/article/do-scents-affect-peoples/
(3) https://ehp.niehs.nih.gov/wp-content/uploads/advpub/2015/10/ehp.1510037.acco.pdf
